منابع طبیعی

تهران- ایرنا- رییس بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع گفت: پدیده گرد و غبار كه امروز به بحران تبدیل و گریبانگیر بیشتر استان های كشور شده است، نتیجه ناهماهنگی میان نهادهای مختلف و مرتبط است.محمد خسروشاهی روز پنجشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا افزود: تمام عوامل طبیعی مانند آب، خاك، هوا و پوشش گیاهی به هم وابسته هستند و اگر مشكلی برای یكی از این بخش ها ایجاد شود، بخش های دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می دهد.وی اظهار كرد: مدیریت و مسوولیت هر كدام از این مولفه ها برعهده یك سازمان و نهاد است بنابراین اگر هماهنگی لازم میان این دستگاه ها نباشد، تعادل این مولفه ها برهم می خورد و بروز پدیده گرد و غبار یكی از پیامدهای این نبود هماهنگی است.خسروشاهی ادامه داد: به عنوان مثال اگر بخش كشاورزی با بخش مدیریت منابع آب هماهنگ نباشد، در طولانی مدت مشكل بزرگ كم آبی به وجود خواهد آمد همانطور كه امروزه درگیر این پدیده هستیم كه موجب كاهش سطح آب های زیرزمینی شده است.وی به روند توسعه بیابان در كشور اشاره كرد و گفت: گام اول در مقابله با این پدیده شناسایی عوامل بروز آن است كه در ایران تقریبا شناسایی شده اند، بنابراین راحت تر می شود در راستای مقابله با بیابان زایی حركت كرد.خسروشاهی افزود: نقش انسان در تخریب و بازسازی بسیار موثر است؛ وقتی صحبت از عامل انسانی می شود، از بالاترین مقام مسوول تا اهالی بومی یك منطقه را دربرمی گیرد بنابراین همه در حوزه بیابان زایی به نوعی دخیل هستیم.وی گفت: به عنوان مثال، فردی كه پوشش گیاهی و جنگلی را برای چرای دام نابود می كند، یا فردی كه زمین را برای كشاورزی، معدن كاری و ویلاسازی تسخیر می كند، در روند بیابان زایی مقصر است و حتی زن خانه داری كه در شستن ظروف آب منابع طبیعی...ادامه مطلب

تالاب‌های کشور حال خوبی ندارند؛ نگاهی به عکس‌های منتشر شده در رسانه‌ها و فضای مجازی نشان می‌دهد این اکوسیستم‌های طبیعی یکی پس از دیگری در حال خشک شدن و نابودی هستند و اگر اقدام فوری برای نجات آن‌ها صورت نگیرد به‌زودی شاهد یک فاجعه زیست‌محیطی خواهیم بود.مصاحبه با قدس آنلاینرئیس بخش تحقیقات بیابان مؤسسه تحقیقات جنگل و مراتع کشور با بیان اینکه متأسفانه در طول دو دهه اخیر وضعیت تالاب‌ها به دلیل مدیریت نامناسب آب و بهره‌برداری‌های بی‌رویه به‌گونه‌ای شده که شاهد خشک شدن تالاب‌هایی همچون گاوخونی، جازموریان، شادگان، بختگان و حتی دریاچه ارومیه بوده‌ایم، می‌گوید: برای نمونه گاوخونی زمانی بیش از یک میلیارد مترمکعب آب به آن وارد می‌شد، این در حالی است که سال۱۳۹۲ شاهد خشکی کامل این تالاب بودیم و یا زاینده‌رود که جاذبه گردشگری اصفهان بود به‌طور کامل خشک شد، به‌طوری که آب به کشاورزان در شرق اصفهان هم نمی‌رسد.محمد خسروشاهی در گفت‌وگو با قدس با تأکید بر اینکه بررسی‌ها درخصوص خشک شدن تالاب‌ها نشان می‌دهد عوامل اقلیمی و انسانی دو عامل تأثیرگذار برای خشکی این تالاب‌ها هستند، می‌افزاید: البته باید عنوان کرد در بیشتر تالاب‌ها ۷۰درصد این عوامل به عوامل انسانی مربوط می‌شود، اگرچه خشکسالی بی‌تأثیر نبوده و در این زمینه شاهد فشار به آب‌های زیرزمینی نیز بوده‌ایم، اما متأسفانه قسمت زیادی از این موضوع به مدیریت نادرست آب در بخش کشاورزی برمی‌گردد که در سال‌های اخیر به کانون‌های تشکیل گردوغبار تبدیل شده‌اند.وی عنوان می‌کند: به‌طور کلی در بحث اصلی خشک شدن تالاب‌ها اگر چه اقلیم تغییراتی را به وجود آورده و برخی به خاطر فرار از مسئولیت می‌خواهند این موضوع را به گردن اقلیم بیندازند، اما این‌گونه نیست و بخش زیادی منابع طبیعی...ادامه مطلب

مصاحبه با رادیو گفت و گوپدیده بیابان زایی از منظر كنوانسیون مقابله با بیابانزایی سازمان ملل متحد به معنای تخریب سرزمین در اثر تغییر اقلیم و عوامل انسانی در مناطق خشک و نیمه خشک و خشک نیمه مرطوب است.خسروشاهی وضعیت بیابان زایی در ایران را به شدت نامناسب ارزیابی كرد و گفت: این پدیده به اشكال گوناگون در نقاط مختلف كشور دیده می شود و سرانجام آن هم نابودی پوشش گیاهی و جانوری و تخریب منابع آب و خاك و برهم خوردن تعادل اكوسیستم هاست.رئیس بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع كشور به تبعات فاجعه آمیز بیابان زایی در كشور اشاره و بیان كرد: بیابان زایی با تغییرات منفی زیست محیطی كه به دنبال دارد می تواند امنیت سلامت، امنیت معیشت، امنیت اجتماعی و امنیت ملی و حتی بین المللی را به خطر بیندازد.رئیس بخش تحقیقات بیابان موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع كشور به تبعات فاجعه آمیز بیابان زایی در كشور اشاره و بیان كرد: بیابان زایی با تغییرات منفی زیست محیطی كه به دنبال دارد می تواند امنیت سلامت، امنیت معیشت، امنیت اجتماعی و امنیت ملی و حتی بین المللی را به خطر بیندازد.وی با بیان اینكه سالانه ۱۲ میلیون هكتار از اراضی كره زمین و به عبارتی در دقیقه ۲۳ هكتار زمین از بین می رود افزود: در حال حاضر حدود ۵۲ درصد از زمین های مورد استفاده كشاورزی در دنیا تحت تأثیر تخریب خاك قرار دارند.خسروشاهی گفت: ۸۸ درصد از گستره كشور ما نیز تحت تأثیر پدیده بیابان زایی قرار گرفته كه تقریباً ۱۴۳ میلیون هكتار را در برمی گیرد و با شدت های مختلف در نقاط كشور دیده می شود.این مقام مسئول ضمن اعلام هشدار درمورد خارج شدن زمین های كشاورزی از حیز انتفاع افزود: اكثر چاه های حفر شده در دامنه جنوبی البرز خشك شدند و لذا به هر نحوی منابع طبیعی...ادامه مطلب

وضعيت موجود تالاب هاي ايران نشان مي­دهد که بسياري از آن ها بر اثر مديريت نادرست آب و تغيير و تبديل کاربري اراضي، و یا تغییرات اقلیمی و خشکسالي، دچار تغييرات شگرفي در وضعيت هيدرولوژيكي خود شده ­اند. اين تغييرات غيرمعمول سبب شده که برخي از تالابها که بسترشان خشکيده يا در حال خشکيدن است به کانون توليد گرد و غبار تبديل شوند. در تحقیق حاضر ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ فيزيكي سطح تالاب­هاي گاوخونی، جازموریان، شادگان، مهارلو، بختگان و دریاچه ارومیه ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﺓ ﺯﻣﺎﻧﻲ مشخص با بهره گيري از تکنيک دورسنجي و سامانه اطلاعات جغرافيايي تعیین شد. همچنین عوامل مهم تاثيرگذار بر خشکيدگي تالابهای مورد مطالعه، فرايند تغييرات به وقوع پيوسته در سطح تالابها و کاربري هاي اطراف آن و همچنین تاثير این تغییرات بر توليد ريزگردهاي داخلي مورد بررسي قرار گرفت. نتایج حاصل نشان داد تغییرات فیزیکی و روند خشکیدگی در تالاب گاوخونی بعد از سال آبی 73-1372 که بیشترین سطح مرطوب را (421.2 کیلومتر مربع) داشته است، رو به کاهش گذاشته و به مرور و هر سال نسبت به سال قبل، سطح بیشتری از تالاب خشک شده است بطوریکه در سال 93-1392 سطح آبدار تالاب به کمتر 50 کیلومتر مربع رسیده است و از سال مذکور تا سال 98-1397 سطح تالاب کلا خشک بوده است. همچنین مهم ترين عوامل تأثيرگذار بر تغييرات سطوح خشک تالاب گاوخوني بر اساس بهترين مدل برازش يافته شبکه عصبي مصنوعي نشان داد که بهره برداري نادرست از منابع آبهاي سطحی در بالادست حوضه با تاثیرگذاری 56.7 درصد، بیشترین نقش را در خشکيدگي تالاب داشته است. در تالاب جازموریان نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد 4 دسته عوامل اصلی در تغییرات سطح تالاب موثر بوده ­اند. این عوامل به ترتیب شامل تغییرات جریانات سطحی خصوصا جریانات و منابع طبیعی...ادامه مطلب

به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، با وجود این که غبارآلود شدن هوا پدیده جدیدی نیست و از دیرباز بشر با این معضل زیست محیطی مواجه بوده است، اما در دو دهه گذشته شاهد تشدید بروز پدیده ریزگردها در سطح کشور بخصوص در استان های غربی و جنوب شرقی ایران و البته هجوم ریزگردها به بسیاری از شهرها و استان های مرکزی ایران بوده ایم.در این میان با وجود این که در سال های اخیر وعده های زیادی برای مقابله با ریزگردها ارائه شده است، اما هنوز هم شاهد بروز این پدیده در استان های گوناگون هستیم و به نظر می رسد مسئولان کشور هنوز هم نتوانسته اند در مقابله با ریزگردها موفق باشند، چراکه به گفته کارشناسان محیط زیست، به نظر می رسد یک اجماع ملی و برنامه ریزی جامع برای مقابله با منشاءهای داخلی و خارجی بروز ریزگردها در کشورمان وجود نداشته است.این نکته ای است که دکتر محمد خسروشاهی، رئیس بخش تحقیقات بیابان در موسسه تحقیقات جنگل ها و مراتع کشور در گفت و گو با رکنا روی آن دست گذاشت و اظهار داشت: پدیده ریزگردها از گذشته های دور در کشورمان وجود داشته است، اما در دو دهه گذشته شاهد تشدید گرد و غبار و افزایش وسعت مناطق درگیر با پدیده ریزگردها در کشورمان بوده ایم.مسئول طرح کلان پایش منابع تولید گرد و غبار و راهکارهای مقابله با آن ادامه داد: تا چند دهه پیش، ماسه های روان موجود در بیابان های کشور، مهمترین منابع ایجادکننده ریزگردها بودند، اما در یک تا دو دهه اخیر خشک شدن تالاب ها، تغییر کاربری و کاهش پوشش گیاهی اراضی و رشد بیابان زایی نقش مهمی در افزایش پدیده ریزگردها در کشورمان داشته و در این میان تغییرات اقلیمی نیز به تشدید ریزگردها در مناطق مختلف کشورمان دامن زده است.وی با بیان این که حدود 20 سال است که پدیده ریزگردها به یک منابع طبیعی...ادامه مطلب

گفتگوی چالشی این شماره از نشریه طبیعت ایران به نقش پوشش گیاهی و مدیریت منابع طبیعی و ارتباط آن با وقوع سیلهای اخیر در کشور اختصاص دارد. این گفتگوی مفصل با حضور آقایان دکتر عادل جلیلی، رئیس مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، دکتر محمد خسروشاهی رئیس بخش تحقیقات بیابان مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور و دکتر خسرو شهبازی معاون وقت امور مراتع، آبخیزداری و بیابان سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور برگزار شد. با توجه به موقعیت ایران در کمربند خشک دنیا و سابقه وقوع سیلهای بزرگ در کشور، شایسته است علل وقوع سیل، نقش حفاظتی منابع طبیعی، مدیریت صحیح منابع طبیعی و برنامه های آبخوا نداری جهت کاهش خسارتهای ناشی از سیلا بها مورد بررسی قرار گیرند. برآیند همه نظرات حول محور تخریب منابع طبیعی بود. درواقع پوشش گیاهی به عنوان سدی در برابر سیل، میتواند از وقوع آن جلوگیری کند یا از شدت آثار تخریبی آن بکاهد. امید است با برنامه ریزی صحیح و حفاظت بیشتر از منابع طبیعی، ا زاین پس شاهد پیشگیری از وقوع و کنترل بلایایی از این دست باشیم. مشروح این گفتگو را در آدرس زیر بخوانیدمتن کامل گفتگوی چالشی  + نوشته شده در  شنبه شانزدهم اسفند ۱۳۹۹ساعت 20:47&nbsp توسط محمد خسروشاهي  |  منابع طبیعی...ادامه مطلب

فرونشست زمین ازجمله چالشهایی است که بسیاری از زیست بومهای کشور را تهدید میکند و کمتر مورد توجه قرار گرفته است. در این قسمت ابعاد مختلف فرونشست زمین شامل علل و عوامل شکل گیری، اهمیت فرونشست زمین، مناطق بحرانی، تأثیر فرونشست زمین بر محیطزیست و منابع طبیعی، آمار و اطلاعات و پایش آن مورد بحث و بررسی قرار میگیرد و در شماره آیند‌‌ه نشریه راهکارهای پیشنهادی برای برون رفت از این چالش بزرگ ملی ارائه خواهد شد. در این گفتگو آقایان دکتر محمدجواد بلورچی، کارشناس محترم بازنشسته سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، دکتر رضا شهبازی، مدیرکل محترم دفتر بررسی مخاطرات زمین شناختی، زیستمحیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، دکتر حمید رحمانی، رئیس محترم گروه آبهای زیرزمینی وزارت نیرو و دکتر محمد خسروشاهی، رئیس محترم بخش تحقیقات بیابان مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور حضور دارند. گفتگوی این شماره را با طرح این سؤال آغاز میکنیم، خطر فرونشست زمین را چگونه ارزیابی میکنید، آیا خطر فرونشست زمین در ایران از خطر سیل و زمینلرزه کمتر است؟ چرا این موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است؟متن کامل گفتگوی چالشی فرونشست زمین + نوشته شده در  یکشنبه بیست و نهم فروردین ۱۴۰۰ساعت 22:12&nbsp توسط محمد خسروشاهي  |  منابع طبیعی...ادامه مطلب

در شماره قبل نشریه طبیعت ایران به علل، عوامل و خطرات ناشی از فرونشست زمین پرداخته شد و در این شماره به راهکارها و چگونگی برون رفت از این چالش بزرگ میپردازیم. مهمانان این گفتگو آقایان دکتر محمدجواد بلورچی، کارشناس بازنشسته محترم سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، دکتر رضا شهبازی، مدیر کل محترم دفتر بررسی مخاطرات زمین شناختی، زیست محیطی و مهندسی سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور، دکتر حمید رحمانی، رئیس محترم گروه آبهای زیرزمینی وزارت نیرو و آقای دکتر محمد خسروشاهی، رئیس محترم بخش تحقیقات بیابان مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشورهستند. سوال اول طبیعت ایران: در شماره قبل به طور مفصل به بحث و بررسی خطرات فرونشست و علل آن پرداختیم و درنهایت به این نتیجه رسیدیم که چرخه طبیعی هیدرولوژیک کشور به هم خورده است. این چرخه هیدرولوژیک به لحاظ اجرایی به دو وزارتخانه نیرو و جهاد کشاورزی مرتبط است. چه تشکیلاتی مدیریت چرخه آب در کشور را به عهده دارند که باید پاسخگو باشند؟ همه ما بر این باوریم که اهمیت پدیده برگشت ناپذیر فرونشست زمین از سایر چالشهای موجود در کشور بیشتر است. خسارتهای ناشی از سیلاب طی چند سال جبران میشود، شهرها پس از وقوع زمین لرزه دوباره روی پای خود میایستند. درحالیکه خطر ناشی از پدیده برگشت ناپذیر فرونشست زمین بسیار جدی است. این جمع یک جمع تخصصی و کارشناسی است، امید است با ارائه راهکارهای مؤثر مطرح شده در این بحث به مسئولین، رسانه ها و نمایندگان مجلس بتوان در برنامه های توسعه، با این ابرچالش که تمدن کشور را تهدید میکند، به درستی برخورد و چاره جویی شود.متن کامل گفتگوی چالشی  + نوشته شده در  دوشنبه سی ام فروردین ۱۴۰۰ساعت 21:25&nbsp توسط&nb منابع طبیعی...ادامه مطلب

آیا وبلاگ منشأ کلمه وبلاگ عمده کلمه وبلاگ ریزگردها، کلمه کانون‌های وبلاگ داخلی کلمه وبلاگ است؟ کلمه

مصاحبه روزنامه همشهری

در همین زمینه

گرد و غبار ماندنی است

 

منابع طبیعی...

    یکی از بدترین دردها در جامعه علمی کشور این است که برخی از افراد خود را در تمام زمینه ها صاحب نظر می دانند و در هر موضوعی که تخصص آنها ربطی به موضوع ندارند اظهار نظر می کنند و اسفبارتر اینکه نظراتش منابع طبیعی...ادامه مطلب